Gülhane’nin Kurumsal Tarihçesi

Osmanlı Devleti'nde tıp eğitim sisteminin iyileştirmesi amacıyla yapılan çeşitli uygulamaların yanısıra 1897'de Almanya ile bir protokol yapılmıştır. Bu çerçevede Bonn Üniversitesi profesörlerinden Dr. Robert Rieder ile yardımcısı olarak Hamburg Eppendorf Hastanesi asistanlarından Dr. Georg Deycke 1898'de ülkemize gelerek çalışmalarına başlamıştır. Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane bünyesindeki eğitimin iyileştirilmesi çalışmalarının yanı sıra, örnek bir tedavi kurumu kurulması sürecinin birlikte yürütülmesine karar verilmiş ve Topkapı Sarayı bahçesindeki eski Gülhane Askeri Rüştiye Okulu binası bu amaçla modern bir hastane olarak yeniden düzenlenmiştir. Bugünkü Gülhane’nin temelleri burada atılmış ve 30 Aralık 1898’de "Gülhane Seririyat Hastanesi" adıyla hizmete girmiştir. Gülhane, ilk etkin varlığını 1909'da İstanbul Tıp fakültesinin kuruluşunda öğretim üyelerinin çoğunluğunu vererek göstermiştir. I. Dünya Savaşı yıllarında ise orduya sağlık hizmetlerinin başarıyla verilmesinde ve Çanakkale’den getirilen yaralıların tedavisinde önemli görevler üstlenmiştir. Gülhane Hastanesi, İstanbul’un işgali döneminde (1918-1923) Gümüşsuyu’na nakledilmiş ve Kurtuluş Savaşı döneminde burada hizmete devam etmiş, işgal bittikten sonra eski binalarına geri dönmüştür. II. Dünya Savaşı’nın başlaması üzerine Gülhane’nin Ankara’ya nakline karar verilmiş ve 1941’de "Gülhane Askeri Tababet Okulu ve Hastanesi" adı ile Ankara’nın Cebeci semtindeki asker hastanesi binalarında hizmete başlamıştır. 1945’te Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi’nin kurulmasında da Gülhane önemli görev üstlenmiştir. Tıp fakültesi, Gülhane bünyesinde ve kurucu kadrosundaki 14 profesörden 11’i Gülhane’den görevlendirilmiştir. Gülhane, 1947’den itibaren Gülhane Askeri Tıp Akademisi (GATA) ismini almış ve 1952’ye kadar Ankara Tıp Fakültesi ile ortak faaliyet yürütmüştür. 1952’de Gülhane, Cebeci'deki binalarını Tıp fakültesine bırakarak şimdi Kara Kuvvetleri Komutanlığı olan, Bahçelievler’deki binasına nakledilmiştir. Bu binaların yetersiz gelmesi üzerine 1963'te Etlik’te modern bir hastane kompleksi inşa edilmesine karar verilmiş ve Gülhane 1971’de bu yeni binalarına nakledilmiştir. Halen kullanılmakta olan bu tesisler gelişerek ve büyüyerek hizmet vermeye devam etmektedir. Gülhane, Türk tıp tarihinde daima önemli bir yer tutmuştur. Dahili ve Cerrahi tıp branşlarındaki önemli gelişmelerin yanı sıra, tıp eğitimi, laboratuvar hizmetleri, toplum sağlığı, koruyucu tıp, hemşirelik hizmetleri, hasta bakımı, bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetleri alanlarında da daima örnek ve öncü görevler üstlenmiştir. Ağırlıklı olarak sağlık hizmeti, uzmanlık eğitimi ve hizmet içi eğitimler vermekte olan Gülhane, 1980 yılında Gülhane Askeri Tıp Fakültesi'nin açılması ile birlikte asker hekim yetiştirme görevini de üstlenmiştir. 15 Temmuz 2016 tarihinde gerçekleşen hain darbe girişimi sonrasında 31 Temmuz 2016 tarihinde çıkarılan kanun hükmünde kararname ile 2016 yılına kadar Genelkurmay Başkanlığı'na bağlı olarak çalışan GATA’ya ait sağlık hizmet birimleri; "Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi" adıyla Sağlık Bakanlığı’na, yükseköğretim birimleri ise "Gülhane Tıp Fakültesi", "Gülhane Sağlık Bilimleri Enstitüsü", "Gülhane Hemşirelik Yüksek Okulu" ve "Gülhane Sağlık Meslek Yüksek Okulu" adları ile Sağlık Bilimleri Üniversitesine devredilmiştir. "Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi", sağlık alanında 1898'den bu yana 119 yıldır çeşitli binalarda ve adlarda da olsa ülkemize ve ordumuza sunduğu sağlık alanındaki eğitim ve tedavi hizmetlerini kesintisiz olarak devam ettirmekte ve ismini tarihsel ağırlığına yakışır şekilde geleceğe taşımaktadır.